Bu çalışmada önce sosyal sorumluluk kavramı tanımlanarak, sosyal sorumluluğa ilişkin teoriler açıklanacak, sosyal sorumluluk uygulamalarının aşamaları anlatılacak ve insan kaynakları açısından sosyal sorumluluğun önemi ele alınmaktadır.
Kavram olarak kurumsal sosyal sorumluluk, bir işletmenin toplumda üretici, satıcı, işveren, müşteri ve vatandaş olarak rolünü sorumlu ve sürdürülebilir bir tarzda yönetmesine dönük bağlılığını ifade etmektedir.
Dolayısıyla kurumsal sosyal sorumluluk yasal ve örgütsel gerekliliklerin ötesinde ki pozitif tutum ve davranışları ifade eder.
Bu açıdan kurumsal sosyal sorumluluk işletmenin müşteriler, toplumsal kesimler, çalışanlar, yatırımcılar, hükümet, yerel yönetimler, rakipler ve tedarikçiler gibi tüm örgütsel taraflarla ilişkisini tanımlamaktadır. (Committee on Public Finance;2002;5).
Tanımsal Çevre;
Kurumsal sosyal sorumluluk, işletmelerin örgütsel süreçlerini toplumsal yararlık ilkesi çevresinde yönetmeleridir.
Köken
Kurumsal sosyal sorumluluk kavramını analiz ederken kültürel, sosyal ve ekonomik faktörleri de dikkate almak gerekir. Bu değişkenler sosyal sorumluluk programlarının biçimlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla her toplumdaki kurumsal sosyal sorumluluk alanları farklılaşabilmektir.
Amerika Modelinde;
Geleneksel olarak Amerika’da sosyal sorumluluk faaliyetleri yardımseverlik kavramı çerçevesinde ele alınmaktadır. Bu ülkede işletmeler vergilerini verdikleri sürece faaliyetlerini sürdürmekte geniş bir özgürlük alanına sahiptirler. İşletmeler ABD’de toplumsal projelere destek vererek yardımseverliklerini toplumla paylaşma yoluna gitmektedirler. (mallenbaker.net 2004).
Avrupa Modelinde;
Avrupa Modelinde ise sosyal sorumluluk programları zenginlik yaratma sürecinin bir parçasıdır ve işletmelerin rekabet edebilirliğini destekleyerek, toplumsal refahı yaratmak ve yaymak amacıyla kullanılmaktadır. (mallenbaker.net 2004).
Klasik Yaklaşım
işletmelerin en önemli sorumlulukları;
Yardımseverlik Yaklaşımı
Sosyo-Ekonomik Yaklaşım
Modern Yaklaşım: Örgütsel Taraflar Yaklaşımı
Doğan Yayın Grubu ‘‘Baba Beni Okula Gönder’’
23 Nisan 2005 yılında Doğan Yayın grubu öncülüğünde hayata geçirilen bu proje sayesinde bütün kız çocuklarına eşit eğitim hakkı sağlanarak okula gitmeyen, gidemeyen ya da gönderilmeyen kız çocuklarını okulla buluşturulmuştu. Devlet yetkilileri ve iş insanları bu projeye büyük destek verdi.
Doğan Gazetecilik Onursal Başkanı Hanzade Doğan Boyner’in başlatmış olduğu bu çalışma sayesinde binlerce çocuk okul ile buluştu ve durumu kötü olan öğrencilere burs verildi.
Vodafone ‘‘Düşler Akademisi’’
Türkiye Vodafone Vakfı ve Alternatif Yaşam Derneği’nin katkılarıyla 2008 yılında başlatılan "Düşler Akademisi" projesi ile engelli bireyler hayata kazandırıldı. Projede engelli bireyleri sanatla buluşturarak onların da hayatın içinde olabilecekleri gösterildi.
Bu proje, binlerce gencin hayalini gerçekleştirmesine katkı sağladı. 20 bin gönüllü sanatseverin de destek verdiği proje ile birlikte gençler, kendi kişisel gelişimlerine şahit oldu. Ayrıca, proje sayesinde engelli bireyler insanlarla yeniden uyum sağlama fırsatını yakaladı.
Opet ‘‘Temiz Tuvalet’’
Türkiye’de yapılan en uzun soluklu toplumsal projelerden biri olan Opet’in Temiz Tuvalet Kampanyası, 2000 yılından bu yana sürdürülmektedir. Türkiye’nin önemli bir sorununu hedef alan proje ülkemizin gündemine “tuvalet temizliği ve hijyen” konularını getirerek, bu konuda bir bilinç oluşmasına katkıda bulunmak amacıyla gerçekleştirilmektedir.
Önce kendi istasyonlarından işe başlayan Opet, zamanla projeyi, tüm yurda yaymış, temizlik ve hijyene verdiği önemle de farklılığını vurgulayarak, bunu kalıcı hale getirmeyi başarmıştır.
Eti ‘‘Çocuk Tiyatrosu’’
‘‘Çocuk Tiyatrosu’’ projesi, Eti tarafından 81 ilde bulunan çocukların kişisel, sosyal ve kültürel gelişimlerine katkıda bulunabilmek amacıyla hazırlanmıştır. Daha önce hiç tiyatroya gitmemiş olan çocukların bu duyguyu yaşamaları için yola çıkmıştır ve bu ücretsiz tiyatro deneyimiyle 2 milyondan fazla çocuk tiyatroyu tanımıştır.
Ayrıca, Çocuk Tiyatrosu kampanyası sadece ülkemizde değil, Türk nüfusunun yoğun olduğu KKTC, Azerbaycan ve Makedonya gibi ülkelerde de hayat bulmuştur.
Doğuş Otomotiv ‘‘Trafik Hayattır’’
Doğuş Otomotiv, 2004 yılından itibaren toplumun tüm kesimlerinde trafik güvenliği bilincini artırmak amacıyla “Trafik Hayattır” kurumsal sorumluluk projesini yürütmektedir. Trafik güvenliği konusunda Türkiye’nin en istikrarlı sorumluluk proje örneklerinden biri haline gelen Trafik Hayattır, 17 yıldır çeşitli bilinçlendirme projelerini başarıyla yürütüyor.
Modern işletmeler İKY’nın önemli kurumsal rollerinden biri de çalışanların örgüte kattığı rekabet avantajını desteklemektir. Ekonominin tüm sektörlerinde müşteri merkezli rekabet anlayışını ortaya çıkması, insan kaynakları yönetimini de müşteri ihtiyaçlarını daha iyi anlamaya ve bunlara dönük gereksinimleri çalışanları yönlendirerek sağlamaya zorlamaktadır. (Bennet & Genevieve; 1998;48).
KSS Ne İşe Yarar
Sosyal Sorumluluk bilinci gelişmiş işletmelerde, örgütsel bağlılık ve aidiyet açısından da çalışanlar bu alanda daha az deneyimli işletmelere göre daha yüksek bir özgüven kazanmaktadırlar.
Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Stratejik İnsan Kaynakları
Sosyal Sorumluluk Programları İKY’nin stratejik rolünü özellikle dört temel alanda destekleyebilmektedir.
Bu çerçevede kurumsal sosyal sorumluluk boyutuyla insan kaynakları yönetiminin stratejik rolü değerlendirildiğinde;
“İşleriniz iyi gidiyorsa, eğitim bütçesini iki katına çıkarın, kötü gidiyorsa dört katına.” - Tom Peters
**Bu yazı Özkan Gözütok tarafından Düzce Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Toplam Kalite Yönetimi Stratejik İnsan Kaynakları Prof. Dr. Öznur Bozkurt'un dersi için hazırlanmıştır.
Dijital pazarlama, marka yönetimi, sosyal medya ve e-ticaret konuları hakkında gerek kendi birikimlerim gerekse de öğrendiklerimi sizlerle paylaşıyorum...
Günümüzde kuruluşlar, rekabetçi kalabilmek için ele alınması gereken çok sayıda zorlukla karşı karşıyadır. Hizmet kalitesini iyileştirme sürecinde müşteriye öncelik vermek, verimlilik ve müşteri memnuniyeti arasında bir denge kurmak, çalışan bağlılığına odaklanmak en önemli noktalardandır.
Google şirketini 1998 yılında kuran iki ortak Larry Page ve Sergey Brin, 20 yıldan kısa bir süre sonra dünyanın marka ve piyasa değeri en büyük şirketlerinden birisini yöneteceklerini acaba o günlerde hiç düşünmüşler miydi? Bu soruya yanıt vermek bizi kaçınılmaz olarak bu iki adamı, bazı yakın arkadaşlarına göre iki azimli dahiyi daha yakından tanımaya yönlendirmektedir.
Günde 2 uçağı hatalı iniş yapan bir havayolu şirketi sizce kaç yolcuya bilet satabilir? Ya da yılda 5.000 hatalı ameliyat yapan bir hastanede kaç tane hasta gönül rahatlığıyla ameliyat olmayı tercih edebilir? İşte bu soruların oranlarını en aza indirmek için Yalın 6 Sigma var… Peki Yalın 6 Sigma Nedir?
